Zioła na poprawę nastroju
Poznaj tradycyjne słowiańskie zioła poprawiające nastrój i przywracające spokój ducha. Sprawdź właściwości dziurawca, melisy, szafranu, nagietka i innych roślin oraz przepisy na napary i naturalne terapie zielarskie.
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum)
„Słońce zamknięte w liściu”
W dawnych słowiańskich wierzeniach dziurawiec był rośliną świętą. Wierzono, że chroni przed złymi duchami, odpędza nocne zmory i przywraca światło w sercu. Wieszano go nad drzwiami domostw oraz noszono przy sobie w woreczkach ochronnych.
Właściwości zdrowotne:
Dziurawiec zwyczajny zawiera hyperycynę, hyperforynę i flawonoidy – związki chemiczne, które wpływają na regulację poziomu neuroprzekaźników w mózgu, zwłaszcza serotoniny i dopaminy. Dzięki temu poprawia nastrój, łagodzi stany depresyjne, zmniejsza lęk i napięcie emocjonalne.
Działa też lekko uspokajająco, przeciwzapalnie i żółciopędnie – wspierając wątrobę, a ta, według starożytnych, „gromadzi gniew”.
Według ojca Klimuszki:
„Dziurawiec wypędza smutki z duszy i odmyka serca zaciśnięte w troskach.”
Zastosowanie:
Nalewka: dla bardziej skoncentrowanego działania na układ nerwowy (ale uwaga na słońce!).
Napar: 1 łyżeczka suszonego ziela na szklankę wrzątku, pić 2 razy dziennie przez 2–3 tygodnie.
Olejek dziurawcowy: używany do masażu karku i klatki piersiowej dla uspokojenia.
Szafran (Crocus sativus)
„Kwiat radości i światła”
Choć szafran nie był ziołem rodzimym dla ziem słowiańskich, szybko stał się cenionym skarbem w klasztornych ogrodach i aptekach. Uważano go za przyprawę „podnoszącą ducha” i roślinę, która „odmyka zaciśnięte serce” (jak pisał Jan Muszyński w swoich zapiskach). Wierzono też, że podany w winie odpędza melancholię i wzmacnia wolę życia.
Właściwości zdrowotne:
Szafran zawiera cenne związki aktywne, takie jak krocyna, safranal i pikrokrocyna. Substancje te poprawiają nastrój, działając podobnie do leków przeciwdepresyjnych – zwiększają poziom serotoniny, zmniejszają uczucie lęku i pomagają w stanach przewlekłego zmęczenia psychicznego.
Szafran wykazuje także działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne i rozluźniające. Stosowany regularnie, może pomóc przy lekkiej depresji sezonowej (SAD) i obniżonej energii życiowej.
W „Farmakopei Polskiej” wspomina się:
„Szafran rozwesela serce strapione, krzepi rozum i ochładza gorącość zmysłów.”
Zastosowanie:
- Napar: szczypta (ok. 5–7 nitek) zalana ciepłą wodą lub mlekiem – do picia rano.
- Dodatek do kąpieli aromaterapeutycznej – 2–3 nitki dla ukojenia ciała i zmysłów.
- Jako przyprawa do potraw – dla codziennego, naturalnego wsparcia.
Różeniec górski (Rhodiola rosea)
„Korzeń złotych sił”
W ludowych opowieściach ze wschodnich rubieży Słowiańszczyzny różeniec był znany jako „złoty korzeń”. Przekazywano, że kto pije napar z tej rośliny, nie zna smutku ani strachu. Wojownicy i podróżnicy nosili korzeń w sakwach, by nie ustawać w trudzie i nie popadać w zwątpienie.
Właściwości zdrowotne:
Różeniec górski jest adaptogenem – pomaga ciału przystosować się do stresu fizycznego i psychicznego. Zawiera salidrozyd i rozawinę – substancje wzmacniające funkcje układu nerwowego, poprawiające koncentrację, pamięć i wydolność psychiczną.
Regularne stosowanie różeńca zmniejsza objawy wypalenia zawodowego, nerwicy lękowej i chronicznego zmęczenia.
W dziele Stefana Falimirza znajdziemy zdanie:
„Korzeń ów czyni serce statecznym i roztropność ostrzejszą.”
Zastosowanie:
- Nalewka: 30–40 kropli dziennie na poprawę nastroju.
- Napar: 1 łyżeczka suszonego korzenia na 250 ml wody, pić rano.
- Jako składnik mieszanek ziołowych na wzrost siły witalnej.
Ashwagandha (Withania somnifera)
„Korzeń spokojnej duszy”
Choć Ashwagandha przywędrowała do Europy z Indii, jej duchowe działanie odnalazło echo w słowiańskich potrzebach – uspokojenie, siła i jasność ducha. Zioło to czczono za zdolność do przywracania utraconej harmonii między ciałem a duszą.
Właściwości zdrowotne:
Ashwagandha to adaptogen o silnym działaniu wyciszającym układ nerwowy. Zmniejsza poziom kortyzolu („hormonu stresu”), poprawia jakość snu, stabilizuje nastrój i przeciwdziała atakom paniki.
Działa także na układ hormonalny, wspierając nadnercza i tarczycę – narządy kluczowe dla równowagi emocjonalnej.
Jak mawiał ojciec Klimuszko:
„Gdy dusza w popłochu, sięgnij po korzeń spokoju.”
Zastosowanie:
- Proszek: pół łyżeczki dziennie z ciepłym mlekiem lub wodą.
- Nalewka: jako wsparcie w przewlekłym stresie.
- Napar: delikatnie wyciszający przed snem.
Melisa lekarska (Melissa officinalis)
„Pocałunek spokoju”
W tradycji słowiańskiej melisę nazywano „matką łagodności”. Wierzono, że jej liście zbierane o świcie, gdy jeszcze noszą na sobie krople rosy, mają szczególną moc odpędzania smutku i uspokajania rozhukanego serca.
Właściwości zdrowotne:
Melisa zawiera olejek eteryczny bogaty w cytral, geraniol i linalol, które działają uspokajająco, przeciwlękowo i przeciwskurczowo.
Pomaga w łagodzeniu napięcia nerwowego, stanów lękowych, trudności w zasypianiu i psychosomatycznych bólów głowy.
Maria Treben pisała:
„Łyk herbatki z melisy koi wzburzone myśli niczym spokojna toń jeziora o zmierzchu.”
Zastosowanie:
- Napar: 1 łyżka suszonych liści na szklankę wrzątku, pić 2–3 razy dziennie.
- Kąpiel z melisą – odpręża całe ciało i duszę.
Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia)
„Zapach błogosławionego snu”
Lawenda była otaczana czcią jako roślina przynosząca ochronę i spokój. Wkładano ją pod poduszki, by odpędzać złe sny i przyciągać dobre duchy.
Właściwości zdrowotne:
Lawenda działa przeciwlękowo, uspokajająco i przeciwdepresyjnie. Jej olejek eteryczny wpływa na układ limbiczny mózgu – centrum emocji, pomagając odzyskać równowagę psychiczną.
Lawenda również łagodzi bóle głowy związane ze stresem i napięciem.
W dawnych zapiskach czytamy:
„Lawenda daje sercu odpoczynek, a duszy – jasność.”
Zastosowanie:
- Napar: 1 łyżeczka kwiatów na szklankę wrzątku, pić wieczorem.
- Olejek do aromaterapii i masażu.
Nagietek lekarski (Calendula officinalis)
„Złoty płomień nadziei”
Nagietek, choć skromny, był ukochany przez lud prosty. Wierzono, że jego złote płatki przynoszą słońce nawet w najciemniejsze dni. Sadzenie nagietka przy domostwach miało chronić mieszkańców przed chorobami i złym losem.
Właściwości zdrowotne:
Nagietek działa przeciwzapalnie, oczyszczająco i łagodząco. Wzmacnia układ odpornościowy, wspiera wątrobę (emocjonalne centrum gniewu i żalu według tradycyjnej medycyny) oraz koi skórę i błony śluzowe.
Jego delikatne działanie wpływa również na układ nerwowy – rozprasza melancholię i łagodzi napięcie emocjonalne.
Ojciec Klimuszko mawiał:
„Ziele słońca dla strapionych i złamanych na duchu.”
Zastosowanie:
- Napar: na poprawę nastroju i wzmocnienie organizmu.
- Maści i kremy nagietkowe – łagodzące ciało i duszę.
W zgiełku dzisiejszego świata warto wrócić do prostych, sprawdzonych dróg — tych, które wydeptali nasi przodkowie, wierząc, że natura leczy nie tylko ciało, ale i serce.
Sięgając po dziurawiec, melisę, szafran czy nagietek, sięgamy po żywe dziedzictwo, które przetrwało wieki.
Warto dać sobie czas, otulić się ziołami i pozwolić naturze poprowadzić nas ku lepszemu dniu.
Przepisy na poprawę nastroju:
1. Napar „Spokój Ducha”
Składniki:
- 1 łyżeczka suszonego dziurawca
- 1 łyżeczka suszonej melisy
- 0,5 łyżeczki lawendy
Wykonanie:
Zalać 300 ml gorącej (nie wrzącej) wody. Parzyć pod przykryciem 10 minut. Pić 1–2 razy dziennie, najlepiej rano i wczesnym popołudniem.
Działanie:
Uspokaja nerwy, podnosi nastrój, dodaje delikatnej energii.
2. Nalewka „Na Smutek i Zmęczenie”
Składniki:
- 50 g suszonego różeńca górskiego
- 20 g szafranu (ok. 4–5 gram suszonych nitek)
- 500 ml spirytusu rozcieńczonego do 60%
Wykonanie:
Zalać zioła alkoholem, zamknąć szczelnie i odstawić w ciemne miejsce na 21 dni, codziennie potrząsając.
Po 3 tygodniach przecedzić przez gazę i przelać do ciemnej butelki.
Dawkowanie:
15–20 kropli na wodę, 2 razy dziennie, przez 4 tygodnie.
Działanie:
Podnosi energię psychiczną, stabilizuje nastrój, pomaga przy przewlekłym zmęczeniu i spadkach motywacji.
3. Kąpiel „Słoneczny Spokój”
Składniki:
- 2 garście kwiatów nagietka
- 1 garść melisy
- 1 garść lawendy
Wykonanie:
Zioła zalać 2 litrami gorącej wody, parzyć pod przykryciem 20 minut. Przecedzić i wlać napar do ciepłej kąpieli.
Kąpiel powinna trwać ok. 20 minut.
Działanie:
Odpręża ciało, koi zmysły, łagodzi napięcie emocjonalne.
4. Mieszanka do Aromaterapii
Składniki:
- 5 kropli olejku lawendowego
- 3 krople olejku melisowego
- 2 krople olejku różanego
Wykonanie:
Dodać do dyfuzora lub łyżki oleju bazowego (np. migdałowego) i rozprowadzić w pomieszczeniu.
Działanie:
Stabilizuje emocje, poprawia nastrój, ułatwia zasypianie.
O moich terapiach zielarskich
Jeśli szukasz naturalnego wsparcia w poprawie nastroju, harmonii hormonalnej czy regeneracji sił, zapraszam na moje indywidualne terapie zielarskie.
W pracy opieram się na tradycji słowiańskich receptur, wiedzy dawnych zielarzy oraz nowoczesnej fitoterapii.
Dobieram zioła indywidualnie, kierując się potrzebami ciała i ducha, łącząc mądrość natury z delikatnością ludowej medycyny.
🌿 Umów się na konsultację: wracamydonatury@gmail.com , przez Messenger lub tel 515350275